Is er een verschil in adhesie gerelateerde heropnames na open of laparoscopische abdominale chirurgie? Een landelijke cohort studie (SCAR update).

---

P. Krielen, M.W.J. Stommel, N.D. Bouvy, H. van Goor, R.P.G. ten Broek

Donderdag 16 mei 2019

18:09 - 18:17u in Zaal 83

Categorieën: Algemene chirurgie, Vrije voordracht (V)

Parallel sessie: V08 Algemeen 1

---

Introductie

Adhesies veroorzaken langdurig na abdominale chirurgie veel morbiditeit. In het tijdperk voor algemene implementatie van laparoscopie werd ruim 1 op de 3 patiënten heropgenomen voor complicaties gerelateerd aan adhesies. Laparoscopische chirurgie vermindert adhesie vorming, maar het effect op de gevolgen van adhesies op de lange termijn is nog onbekend.

Methode

Gevalideerde populatiedata van de Scottish National Health Service zijn gebruikt om een cohort van patiënten te identificeren die open of laparoscopische abdominale chirurgie hebben ondergaan tussen december 2008 en juni 2011. Patiënten met een voorgeschiedenis van eerdere abdominale chirurgie werden geëxcludeerd. Heropnames werden meegenomen tot januari 2018. Primaire uitkomstmaat was het verschil in incidentie van adhesie gerelateerde heropnames in het open en laparoscopische cohort. Relevante heropnames werden op basis van diagnose en operatie codes onderverdeeld in 3 categorieën: 1) zeker gerelateerd aan adhesies, 2) mogelijk gerelateerd aan adhesies, 3) heroperaties mogelijk gecompliceerd door adhesies.

Resultaten

Er werden 72 270 patiënten geïncludeerd in de studie, 29.8% van de patiënten onderging initieel laparoscopische chirurgie. Laparoscopie verminderde het aantal heropnames in alle 3 de categorieën (tabel 1). Patiënten in het laparoscopisch cohort werden gemiddeld minder vaak heropgenomen voor zeker adhesie gerelateerde heropnames in de 5 jaar na initiële chirurgie 1.7% versus 4.3%, figuur 1. In het open cohort werd 15.4% van alle patiënten heropgenomen voor mogelijk adhesie gerelateerde problematiek, versus 15.0% in het laparoscopisch cohort. Laparoscopische chirurgie verminderde het aantal zeker adhesie gerelateerde heropnames in multivariabele analyse HR 0.68 (95% CI 0.60 - 0.77).

Conclusie

Laparoscopie vermindert het aantal adhesie gerelateerde heropnames. De morbiditeit van adhesies blijft echter hoog, doordat na laparoscopie een op de zes patiënten wordt heropgenomen met zeker of mogelijk aan adhesie gerelateerde complicaties. Ook in het laparoscopisch tijdperk blijft verder onderzoek naar adhesiepreventie noodzakelijk.

---